Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan'ın 2009'da kurduğu Türk Konseyi Divan-ı Lügati't Türk'teki gibi Türk Keneş'i adını aldı. Türk Keneş'i Başkanı Halil Akıncı "Özümüze döndük" dedi
Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan'ın 2009'da kurduğu Türk Konseyi artık Fransızca "Konsey" kelimesini sadece yabancı yazışmalarında kullanıyor. Konsey'in yerini Divan-ı Lügati't Türk'teki karşılığı olan "Keneş" aldı. Türk Keneş'inin hedefleri arasında ortak alfabe, Türk kahramanlı çizgi filmler, ortak tarih kitabı çıkarmak gibi çalışmalar var. Türk Keneşi Başkanı Büyükelçi Halil Akıncı, bin yıldır birbirinden ayrı olan Türk Dünyası'nı ortak projeler etrafında birleştirmek için çabalıyor. Türk Keneş'inin Balmumcu'daki ormana bakan sekretarya binasında sohbet ettiğimiz Akıncı, bu genç oluşumu ve projelerini SABAH'a anlattı:
Türk nedir? "Bir dil etrafında oluşmuş topluluk" demektir. Türklerde ırka fazla önem verilmez. Oğuzlar yabancı hamile bir kadını esir aldıklarında, çocuğunu benimserler, Oğuz olarak yetiştirirlerdi. Nitekim fizyonomimize baktığınız zaman kimseyle karışmaktan çekinmediklerini görürsünüz. Ama bu, "Türk ulusu" yok demek değil. Türk ulusu, dünyanın en eski uluslarından biridir. Türk tanımının doğuşu dildendir, bedensel fiziksel özellikler Türklük için temel değildir.
Türklerin neden ortak bir alfabesi yok?
19'uncu yüzyılda İsmail Gaspıralı ortak dilin yayılması için uğraşıyordu. Biz de ortak dil için terminolojiden başlamak istedik. Ortak dil derken kastettiğimiz ortak iletişim dili. Kimse, kendi lehçesini unutsun demiyoruz. Kazakistan ve Kırgızistan hariç tüm Türk devletleri Latin alfabesine geçti, onların da geçme niyeti var. Ortak iletişim dili üzerinde anlaşıldıktan sonra bu iş olur. 1926'da, Bakü'de Türkoloji Kongresi'nde bütün Türkler için kabul edilen 34 harfli bir alfabe var. Azerbaycan uyguladı, 1928'de Türkiye kendi alfabesini kabul etti. 1993'te Marmara Üniversitesi'nin düzenlediği oturumda ortak alfabe kabul edildi. Türk Keneşi'nin hazırladığı bir alfabe yok. Bütün bu eski alfabeler tartışılıyor. Buradaki bazı harf farklılıkları büyük değil.
ORTAK TARİHİ KİTABI
Türk birliği nasıl sağlanır?
Ortak bilinç, ortak tarih kitabıyla olur. Divanı Lügati't Türk'teki kökler bizim lehçelerimizde de yaşıyor. Ortak bir iletişim dilinin temeli var. Ortak tarih kitabı da okullarda okutulacak. Bu kitap 13'üncü asra kadarki dönemi kapsayacak. Astana'da Bilim Akademisi kurulmuştu. Bu, artık uluslararası bir kuruluş haline geliyor. Bilim Akademisi Türk arkeolojisi, Türk dili, Türk tarihi ile ilgili araştırmalar yapacak. Okul kitaplarının yazılışında pedagoglar da olacak.
Hedefiniz çocuklar ve gençler mi?
Ortak televizyon kuracağız, daha çok eğitim televizyonu olacak. Bütün Türk çocukları Amerikalıların Japonların kahramanlarını görüyor. Çizgi filmler yapacağız. Türk kahramanları olacak ve çocuk bilecek ki atası, kahramanı Manas'tır, Köroğlu'dur; bilge kişisi Yunus Emre'dir, Korkut Ata'dır. Ben buradan ayrılıncaya kadar bunları tamamlamak istiyorum. Komik karakter Keloğlan da olacak, nüktedan kişiliği ile Nasrettin Hoca da. Ahmet Yesevi olacak. İcabında bu karakterler uzaya çıkacak, yıldız savaşları yapacak ama tarih eğitimini de içerecek.
Bu ortak bilinç nasıl oluşacak?
Kültür bakanlarını topladık. Türk dünyasında Sinemacılar ve Yazarlar Birliği kuruluyor. Uygulamayı TÜRKSOY yapacak. Üniversitelerarası birliği kuruyoruz. Her ülkeden iki üniversite seçildi. Bunun yanısıra ekonomik entegrasyon ortak çıkarları geliştirecek. 2013'te Kırgızistanda 'Göçebe Oyunları' yapılacak; cirit, gökbörü burada oynanacak. Eğitim Bakanları Kırgızistan'da Issıkgöl'de toplandı. Bazı kararlar alındı. Eğitim müfredatlarının ortaklaştırılması için çalışacak.
Türk Keneş'inin bayrağı nasıl oluştu?
Bayrağın rengi, Kazakistan bayrağından; ay, Türkiye'den; yıldız, Azerbaycan'dan; güneş de Kırgızistan bayrağından. Aynı zamanda beyaz ve mavidir. Türklerde yönler renkle ifade edilir. Doğu; mavi, batı; beyaz, güney; kızıl, kuzey; karadır. Yani batıdan doğuya, doğudan batıya giden bir birliğiz biz.
